Όσοι κάνουν ελεημοσύνη με αγαθή διάθεση, με καθαρή και πονετική καρδιά, με χαρά και ιλαρότητα, θα είναι κερδισμένοι και σ’ αυτή τη ζωή, αλλά και στην αιωνιότητα. Γιατί θα έχουν ειρήνη και θησαυρίζουν «θησαυροὺς ἐν οὐρανῷ». Και θα ακούσουν στην δευτέρα παρουσία του Κυρίου μας τα θεϊκά λόγια Του: «Δεῦτε οἱ εὐλογημένοι τοῦ Πατρός μου, κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν Βασιλείαν… Ἐπείνασα καὶ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν»…
«Ὁ σπείρων φειδομένως φειδομένως καὶ θερίσει, καὶ ὁ σπείρων ἐπ᾿ εὐλογίαις ἐπ᾿ εὐλογίαις καὶ θερίσει. Ἕκαστος καθὼς προαιρεῖται τῇ καρδίᾳ, μὴ ἐκ λύπης ἢ ἐξ ἀνάγκης· ἱλαρὸν γὰρ δότην ἀγαπᾶ ὁ Θεός. Δυνατὸς δὲ ὁ Θεὸς πᾶσαν χάριν περισσεῦσαι εἰς ὑμᾶς, ἵνα ἐν παντὶ πάντοτε πᾶσαν αὐτάρκειαν ἔχοντες περισσεύητε εἰς πᾶν ἔργον ἀγαθόν, καθὼς γέγραπται· ἐσκόρπισεν, ἔδωκε τοῖς πένησιν· ἡ δικαιοσύνη αὐτοῦ μένει εἰς τὸν αἰῶνα. Ὁ δὲ ἐπιχορηγῶν σπέρμα τῷ σπείροντι καὶ ἄρτον εἰς βρῶσιν χορηγήσαι καὶ πλυθύναι τὸν σπόρον ὑμῶν καὶ αὐξήσαι τὰ γενήματα τῆς δικαιοσύνης ὑμῶν· ἐν παντὶ πλουτιζόμενοι εἰς πᾶσαν ἁπλότητα, ἥτις κατεργάζεται δι᾿ ἡμῶν εὐχαριστίαν τῷ Θεῷ».
«Ἕκαστος καθὼς προαιρεῖται τῇ καρδίᾳ, μὴ ἐκ λύπης ἢ ἐξ ἀνάγκης· ἱλαρὸν γὰρ δότην ἀγαπᾶ ὁ Θεός»
Η ελεημοσύνη είναι μια από τις μεγάλες χριστιανικές αρετές. Γι’ αυτό και ο απόστολος Παύλος στο Αποστολικό ανάγνωσμα, προτρέπει τους Κορινθίους να προσφέρουν στον έρανο για τους Χριστιανούς της Ιουδαίας, που υπέφεραν από φτώχεια.
Ο καθένας από σας τους Χριστιανούς, ας δίνει σύμφωνα με την αγαθή διάθεση της καρδιάς του, όχι με λύπη ή από ανάγκη. Γιατί ο Θεός «αγαπά εκείνον που δίνει με καλοσύνη και γλυκύτητα».
Με καλή διάθεση
Βασική προϋπόθεση για να είναι η ελεημοσύνη μας σωστή, είναι η ελεύθερη διάθεση της καρδιάς μας. Να δίνουμε με αγνά ελατήρια, όχι με λύπη ή από ανάγκη. Συμβαίνει πολλές φορές να κάνουμε ελεημοσύνη με κάποια στενοχώρια ή εσωτερικό γογγυσμό. Δίνουμε με σκυθρωπό το πρόσωπο, σαν να την κάνουμε από κάποια ανάγκη. Ή γιατί οι συνθήκες το επέβαλαν ή γιατί δεν θέλουμε να ντροπιαστούμε μπροστά σε γνωστά πρόσωπα. Μια τέτοια ελεημοσύνη δεν έχει αξία. Δεν είναι ευάρεστη ενώπιον του Θεού.
Μερικοί για να ελεήσουν ερευνούν, όχι τόσο για να εξακριβώσουν την αλήθεια, όσο γιατί δεν είναι πρόθυμοι σε αγαθοεργίες. Βεβαίως πρέπει να ιδρώνει το χέρι προτού να δώσει, αλλά όχι να ιδρώνει προκειμένου να μη δώσει και να βοηθήσει τον πάσχοντα και αναξιοπαθούντα συνάνθρωπό μας.
Ο συνάνθρωπός μας που έχει πραγματική ανάγκη, μπορεί να είναι ευαίσθητος και να τον πληγώσουμε. Όταν αδιάκριτα τον ανακρίνουμε, τραυματίζεται, πονάει, ματώνει η καρδιά του. Φεύγει πικραμένος. Έχει ο φτωχός και έρημος γέροντας αξιοπρέπεια. Η φτώχεια δεν είναι έγκλημα. Σήμερα βρίσκεται αυτός σε δύσκολη κατάσταση. Αύριο εμείς. Ποιος ξέρει τι μας περιμένει κι εμάς στο μέλλον!
Ένας άλλος σκόπελος είναι ο ατομισμός και ο ορθολογισμός μας. Ο ατομιστής άνθρωπος σκέπτεται μονάχα το άτομό του. Ξοδεύει ασυλόγιστα για να ικανοποιήσει τις επιθυμίες του. Δεν βάζει ποτέ φρένο στα ατομικά του έξοδα. Για ελεημοσύνη όμως δεν δίνει τίποτα. Και προφασίζεται ότι δεν του φτάνουν.
Αλλά κι αν είχε πιο πολλά πάλι οι ίδιες δυσκολίες. Σ’ αυτές όλες τις προφάσεις που δεν ευσταθούν, μας απαντούν οι άγιοι της Εκκλησίας μας. Ο ιερός Χρυσόστομος μας παρακινεί να κάνουμε πρόθυμα και ολόψυχα ελεημοσύνη, σε όλους όσους έχουν ανάγκη. Όπως ακριβώς ο Θεός όλους τους ευεργετεί με τον ήλιο και τη βροχή (Ματθ. ε´ 45).
Ο φτωχός είναι αδελφός μας
Η καλοσύνη, η ελεημοσύνη για να είναι σωστή, χρειάζεται να γίνει με χαρά και με τρόπο καλό. Αλλά για να γίνει κανείς «ἱλαρὸς δότης», χρειάζεται κάποια προεργασία. Ο δότης, δηλαδή ο Χριστιανός που δίνει ελεημοσύνη πρέπει να αξιολογεί τα πράγματα ανάλογα με την αξία τους. Να μην θεωρεί πρώτα τα υλικά αγαθά, δηλαδή χρήματα, φαγητά, σπίτια, μαγαζιά, αμπέλια, χωράφια κ.τ.λ. Να μην προσκολλά την καρδιά του σ’ αυτά. Γιατί όλα αυτά είναι πρόσκαιρα. Υπάρχουν και άλλα αγαθά, τα πνευματικά που είναι αιώνια. Ο συνάνθρωπός μας έχει αθάνατη ψυχή και είναι πλασμένος «κατ᾿ εἰκόνα Θεοῦ». Έχει ασυγκρίτως μεγαλύτερη αξία από όλα τα υλικά αγαθά της γης. Γι’ αυτόν τον αδελφό μας έχυσε το αίμα του ο Χριστός. Αυτός ο άγνωστος ζητιάνος είναι πράγματι αδελφός μας, αφού ενός Πατέρα είμαστε παιδιά. Και ομολογούμε την αλήθεια αυτή, κάθε φορά που λέμε το «Πάτερ ἡμῶν».
Όσοι κάνουν ελεημοσύνη με αγαθή διάθεση, με καθαρή και πονετική καρδιά, με χαρά και ιλαρότητα, θα είναι κερδισμένοι και σ’ αυτή τη ζωή, αλλά και στην αιωνιότητα. Γιατί θα έχουν ειρήνη και θησαυρίζουν «θησαυροὺς ἐν οὐρανῷ» (Ματθ. στ´ 20). Και θα ακούσουν στην δευτέρα παρουσία του Κυρίου μας τα θεϊκά λόγια Του: «Δεῦτε οἱ εὐλογημένοι τοῦ Πατρός μου, κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν Βασιλείαν… Ἐπείνασα καὶ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν» (Ματθ. κε´ 34,35).
Πηγή: Περιοδικό ΖΩΗ, τεύχος Οκτωβρίου 2021